Archiwum 1992–2013

1994, tom 3, zeszyt 4

Zagadnienia psychiatrii dzieci i młodzieży koncepcje

Problemy psychiatrii okresu rozwojowego

Maria Orwid
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 371-374

Autorka przedstawia specyfikę zagadnień rozwiązywanych przez psychiatrię wieku dziecięcego i młodzieżowego. Zwraca uwagę na jej szczególne zadania i trudności oraz, na tym tle, na niedostatki jej rozwoju w Polsce. (red.)

Zagadnienia psychiatrii dzieci i młodzieży koncepcje

Zaburzenia mowy w autyzmie wczesnodziecięcym

HANNA JAKLEWICZ
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 375-381

Autorka przeprowadza analizę zaburzeń mowy u dzieci z wczesną i późną postacią autyzmu dziecięcego. Zaburzenia w rozwoju mowy są specyficzne dla każdej z wyróżnionych postaci autyzmu. Analiza patologii rozwoju mowy sugeruje, że inna jest patogeneza autyzmu w omawianych jego postaciach. Ocena nieprawidłowości w rozwoju mowy ma znaczenie dla diagnozy i prognozowania w autyzmie wczesnodziecięcym.

Zagadnienia psychiatrii dzieci i młodzieży koncepcje

Leczenie jadłowstrętu psychicznego – współczesne poglądy

JADWIGA KOMENDER
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 383-390

W pierwszej części artykułu omówiono: (a) objawy jadłowstrętu psychicznego, (b) objawy wyniszczenia spowodowane samogłodzeniem, (c) zaburzenia metaboliczne i powikłania patofizjologiczne występujące u chorych na jadłowstręt psychiczny. Następnie przedstawiono współczesne poglądy na temat leczenia jadłowstrętu psychicznego, zwracając uwagę na konieczność działania kompleksowego, mającego na celu poprawę stanu odżywienia chorej, wyrównanie zaburzeń metabolicznych i patofizjologicznych oraz wzmocnienie poczucia autonomii, przyspieszenie tworzenia się poczucia tożsamości i poprawę samooceny. Podkreślono znaczenie psychoterapii indywidualnej, grupowej i rodzinnej. Omówiono leki stosowane w leczeniu jadłowstrętu psychicznego. Zwrócono uwagę na konieczność kontynuowania leczenia po wypisaniu chorej z oddziału.

Zagadnienia psychiatrii dzieci i młodzieży koncepcje

Czy możliwa jest realizacja systemowej koncepcji stacjonarnej instytucji psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży? Podsumowanie doświadczeń własnych

KAZIMIERZ PIETRUSZEWSKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 391-396

Na podstawie własnego doświadczenia klinicznego z wprowadzaniem terapii systemowej w stacjonarnym oddziale psychiatrycznym dla młodzieży oraz na podstawie danych z literatury przedmiotu autor dokonuje rozróżnienia między konstruktywistyczną a holistyczną koncepcją systemową stacjonarnej instytucji psychiatrycznej. Tylko tę drugą koncepcję można realizować w ostrym oddziale przyjęciowym spełniającym zadania rejonowe.

Zagadnienia psychiatrii dzieci i młodzieży koncepcje

Pacjent młodzieżowy jako członek rodziny

MAGDA MAŁKIEWICZ-BORKOWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 397-399

Adolescencja, jako jedna z faz cyklu życiowego rodziny wymaga realizowania przez wszystkich członków systemu rodzinnego specyficznych zadań rozwojowych. Trudności w ich realizacji zwiększają niebezpieczeństwo pojawienia się symptomów chorobowych lub zachowań objawowych u dziecka w wieku dorastania. Można wyodrębnić kilka ich specyficznych funkcji, zależnych od charakterystyki rodziny, często bez związku z rozpoznaniem psychiatrycznym. W trudnej sytuacji choroby psychicznej adolescenta rodzina radzi sobie zgodnie ze swą wcześniejszą charakterystyką. Istotne znaczenie mają także pozarodzinne elementy systemu wielorakiego osadzenia pacjenta młodzieżowego.

Badania

Związki między atakami paniki i zaburzeniami panicznymi a innymi zaburzeniami lękowymi u dzieci i młodzieży

Jolanta Rabe-Jabłońska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 401-407

Celem tej pracy było poszukiwanie związków między atakami paniki i zaburzeniem panicznym a pojawieniem się innych zaburzeń lękowych (wg DSM-IV) u 60 osób w okresie rozwojowym (30 dzieci w wieku 5-14 lat oraz 30 młodocianych w wieku 15-18 lat). Z badanymi oraz ich matkami lub opiekunkami przeprowadzono strukturalizowany wywiad, skonstruowany na podstawie kryteriów rozpoznawania ataków paniki oraz zaburzenia panicznego w DSM-IV. Analizowano dokumentację leczniczą badanych pod kątem przyczyn napadów paniki. Uzupełnieniem były badania ich stanu somatycznego, neurologicznego oraz w razie konieczności badania dodatkowe. U 45% badanych, głównie u osób z aktualnie występującym zaburzeniem lękowym uogólnionym, występowały wcześniej ataki paniki (u 26,7%) – w postaci napadowych lęków samoistnych, najczęściej poprzedzonych hiperwentylacją lub w postaci napadowych lęków sytuacyjnych, a także zaburzenia paniczne (u 18,3% badanych). Należy przypuszczać, że istnieją związki między występowaniem zaburzenia panicznego a zaburzeniem lękowym uogólnionym wymagające dalszych badań.

Badania

Wskaźniki organicznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego u dzieci i młodzieży – w opinii ekspertów

Agnieszka Gmitrowicz
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 409-415

Przeprowadzono badania ankietowe wśród ekspertów, mające na celu ocenę wartości diagnostycznej 79 różnych wskaźników uwzględnianych przy rozpoznawaniu patologii mózgowej u dzieci i młodzieży. Statystyczna weryfikacja otrzymanych wyników pozwoliła na opracowanie zestawu szczególnie przydatnych wskaźników organicznego uszkodzenia OUN.

Badania

Rozpoznawanie organicznych zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży – na podstawie badań własnych

Agnieszka Gmitrowicz, Jolanta Rabe-Jabłońska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 417-428

Autorki podjęły próbę opracowania schematu postępowania przy rozpoznawaniu patologii mózgowej i organicznych zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży. W tym celu przeprowadzona została dwustopniowa weryfikacja różnych wskaźników organicznego uszkodzenia OUN.

Badania

Czynniki organiczne i zaburzenia psychiczne rozwojowe u dzieci (od 7 do 14 lat) i młodzieży (od 15 do 19 lat) z rozpoznaniem zaburzeń nerwicowych

ELIZA PUŻYŃSKA, HANNA ŚREDNIAWA, Irena Namysłowska, HANNA WITKOWSKA-ULATOWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 429-440

Porównano częstość występowania czynników organicznych, zaburzeń psychicznych rozwojowych i zaburzeń psychicznych wśród krewnych w 2 grupach pacjentów w wieku 7-14 lat i 15-19 lat. Patologię ciąży i porodu oraz czynniki organiczne w okresie niemowlęcym stwierdzono istotnie częściej w grupie dzieci młodszych, natomiast organikę w okresie szkolnym w grupie młodzieży. Zaburzenia psychiczne rozwojowe występowały istotnie częściej w grupie dzieci w wieku od 7 do 14 lat, były to zaburzenia łaknienia, zaburzenia funkcji zwieraczy, nadpobudliwość psychoruchowa, deficyty fragmentaryczne i zaburzenia zachowania. Rodzinne występowanie zaburzeń psychicznych obserwowano istotnie częściej w grupie młodzieży, natomiast nadużywanie alkoholu i uzależnienie wśród rodzin dzieci młodszych.

Doświadczenia

Specyfika młodzieżowej grupy terapeutycznej

Anna Siewierska, ALICJA CZEBERKUS
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 437-441

Artykuł analizuje specyficzne cechy różniące terapeutyczną grupę młodzieżową od innych grup. Opisuje funkcję, jaką pełni grupa rówieśnicza w rozwojowej fazie dorastania oraz trudności, jakie napo tyka terapeuta prowadzący psychoterapię grupową pacjentów młodzieżowych. Trudności te dotyczą głównie motywacji pacjentów do terapii, a także stosunku do terapeuty.

Doświadczenia

Podejście systemowe w ambulatoryjnej terapii rodzin

BARBARA JÓZEFIK, GRZEGORZ NOGAS, MACIEJ PILECKI, ROMUALDA ULASIŃSKA, MAŁGORZATA WOLSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 455-459

Przedstawiono zasady działania oraz charakterystykę populacji pacjentów ambulatoryjnego ośrodka terapii rodzin wykorzystującego w pracy podejście systemowe. Więcej uwagi poświęcono leczeniu osób z zaburzeniami odżywiania się, ilościowo przeważających wśród ogółu pacjentów ośrodka. (red.)

Doświadczenia

Opis pracy zespołu leczenia domowego dla dzieci i młodzieży

RENATA MODRZEJEWSKA, RYSZARD IZDEBSKI, BEATA MARKIEWICZ-ZAJĄC, WANDA SZASZKIEWICZ, ANDRZEJ ŻUŁAWSKI
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 461-463

Przedstawiono zasady pracy i doświadczenia zespołu leczenia domowego dla dzieci i młodzieży w Krakowie, wykorzystującego w pracy myślenie systemowe. Wskazano na zróżnicowany charakter rozwiązywanych problemów i koniecznych interwencji. (red.)

Doświadczenia

Sytuacja rodzinna pacjentów młodzieżowych z jednym rodzicem na emigracji zarobkowej

EWA DERESZAK-KOZANECKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 465-467

Artykuł jest próbą opisu sytuacji rodzinnej 9 pacjentów młodzieżowych hospitalizowanych z powodu zaburzeń psychicznych w oddziale stacjonarnym Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Krakowie, których jedno z rodziców przez dłuższy czas przebywało na emigracji zarobkowej. Analizowano związki między wystąpieniem trudności u dzieci a decyzjami rodziców o wyjeździe, przedłużaniu pobytu i powrocie. (red.)

Przymus w psychiatrii

Opinie pacjentów Szpitala Psychiatrycznego w Obrzycach-Międzyrzeczu oraz Kliniki Psychiatrii i Szpitala Psychiatrycznego we Wrocławiu na temat przymusu w psychiatrii

MONIKA KANTORSKA, MARIA JAŃSKA-SKOMOROWSKA, PIOTR BARANOWSKI, MONIKA SZCZYRBOWSKA, JANUSZ MORASIEWICZ
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 469-477

Praca przedstawia poglądy pacjentów na temat przymusu w psychiatrii, wyrażone w odpowiedziach na ankietę sporządzoną w oparciu o projekt ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z maja 1993 r. Wypowiedzi chorych analizowano pod kątem ich zgodności z rozwiązaniami przewidywanymi w projekcie ustawy. Wyodrębniono grupy ankietowanych, prezentujących poglądy radykalne lub liberalne oraz zwolenników medycznej lub prawno-administracyjnej procedury postępowania z pacjentem przyjętym i leczonym w szpitalu bez zgody. Pacjenci szpitali psychiatrycznych uznają potrzebę poszerzenia wskazań dla zastosowania przymusu w psychiatrii w porównaniu z przewidywanymi w projekcie ustawy oraz opowiadają się za medycznym modelem opieki psychiatrycznej, akceptując stosowane dotąd, tradycyjne rozwiązania.

Przymus w psychiatrii

Opinie pracowników medycznych Szpitala Psychiatrycznego w Międzyrzeczu-Obrzycach, Kliniki Psychiatrii AM i Szpitala Psychiatrycznego we Wrocławiu na temat przymusu w psychiatrii

MONIKA SZCZYRBOWSKA, JANUSZ MORASIEWICZ, PIOTR BARANOWSKI, MARIA JAŃSKA-SKOMOROWSKA, MONIKA KANTORSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 479-487

Praca przedstawia poglądy pracowników szpitali psychiatrycznych na temat przymusu w psychiatrii. Opinie zebrano przy pomocy ankiety, sporządzonej na podstawie projektu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z maja 1993 r. Personel szpitali psychiatrycznych prezentuje opinie zgodne z przewidywanymi ustawowo, jeśli chodzi o zastosowanie przymusu w psychiatrii, wskazując na konieczność poszerzenia wskazań dla pewnych rodzajów procedury przymusu. Pracownicy nie opowiadają się za rozwiązaniami liberalnymi lub radykalnymi, akceptując stosowane dotąd rozwiązania tradycyjne, co wiąże się z wyborem medycznego spojrzenia na leczenie psychiatryczne.

Przymus w psychiatrii

Opinie studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej we Wrocławiu na temat przymusu w psychiatrii

MARIA JAŃSKA-SKOMOROWSKA, JANUSZ MORASIEWICZ, PIOTR BARANOWSKI, MONIKA KANTORSKA, MONIKA SZCZYRBOWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 489-496

Praca przedstawia opinie studentów VI roku Akademii Medycznej na temat przymusu w psychiatrii. Opinie zebrano przy pomocy ankiety przygotowanej w oparciu o projekt ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z maja 1993 r. Studenci wyrażają opinie w znacznej mierze zgodne z warunkami przewidywanymi przez projekt ustawy, wskazując na konieczność poszerzenia wskazali dla zastosowania w pewnych sytuacjach przymusu w psychiatrii. Studenci nie przyjmują postaw liberalnych bądź radykalnych i akceptują medyczny wariant procedury postępowania z pacjentem przyjętym i leczonym bez zgody w szpitalu psychiatrycznym.

Przymus w psychiatrii

Przymus w psychiatrii – punkty widzenia

PIOTR BARANOWSKI, JANUSZ MORASIEWICZ, MARIA JAŃSKA-SKOMOROWSKA, MONIKA KANTORSKA, MONIKA SZCZYRBOWSKA
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 497-510

Praca zestawia poglądy personelu i pacjentów szpitali psychiatrycznych oraz studentów VI roku medycyny na temat przymusu w psychiatrii. Opinie zebrano przy pomocy ankiety, sporządzonej w oparciu o projekt ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z maja 1993 r. Odpowiedzi przeanalizowano pod kątem zgodności z ustawą, wyodrębniono grupy ankietowanych prezentujących liberalne bądź radykalne poglądy, preferujących medyczny lub prawno-administracyjny model opieki psychiatrycznej. Uzyskane wyniki wykazują dużą zbieżność opinii we wszystkich badanych grupach, medykalizację postaw, potrzebę rozszerzenia wskazań do zastosowania przymusu w psychiatrii poza rozwiązania ustawowe.

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Zmiana fazy depresyjnej w maniakalną w toku farmakoterapii depresji u osób z chorobą afektywną dwubiegunową

Iwona Koszewska
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 511-5210

Przedmiotem rozprawy jest zjawisko zmiany fazy z depresyjnej na maniakalną w przebiegu leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej. Przedmiotem analizy jest 118 epizodów zmiany fazy obserwowanych u 333 chorych leczonych w oddziale chorób afektywnych. (red.)

Varia

Bruksizm

DOROTA KRZYŻKOWIAK, WALDEMAR KRZYŻKOWIAK
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1994, 3, 523-532

W artykule zestawiono doniesienia na temat bruksizmu, wciąż mało poznanego zaburzenia leżącego w sferze zainteresowań stomatologów, neurologów, neurofizjologów i psychiatrów.