2003 zeszyt 3

Powrót do zeszytu

Tom 12, zeszyt 3

Artykuł oryginalny

Samoocena stanu psychicznego w schizofrenii: przydatność skróconej wersji „Frankfurckiej skali samopoczucia”

Jacek Wciórka1, ANNA BEMBENEK1, DOROTA BOŻYK1, BARBARA BUDYTA1, BEATA HINTZE1, MONIKA KASPRZAK1, HANNA KOZDRA-POPIEL1, MAGDALENA MAŁECKA1, ANNA OLAK1, JUSTYNA RAWSKA1, JANUSZ WÓJCICKI1
1. I Klinika Psychiatryczna Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2003, 12 (3), 311-321
Słowa kluczowe: schizofrenia, skale samooceny, Frankfurter Befindlichkeits-Skala

Streszczenie

Do niektórych celów klinicznych przydatne byłoby skorzystanie z narzędzi samooceny stanu psychicznego przez chorych na schizofrenię. Sprawa budzi jednak wiele kontrowersji. W poprzednich pracach wskazaliśmy na dobrą rzetelność i specyficzną trafność przeznaczonej do takiego celu „Frankfurckiej skali samopoczucia" (FBS) wg Süllwold i Herrlich. Jednak, w celu poprawy praktyczności narzędzia, zaproponowaliśmy skrócenie oryginalnej skali na podstawie wtórnej, retrospektywnej analizy psychometrycznej.

Cel – Obecne badanie skróconej wersji „Frankfurckiej skali samopoczucia" (sFBS) zmierzało do oceny jej podstawowych właściwości psychometrycznych na podstawie badań bezpośrednich, prospektywnych.

Badane osoby – Zbadano 30 chorych o różnych rozpoznaniach (w tym 19 chorych na schizofrenię wg ICD-l0).

Metoda – Jako referencyjnego narzędzia samooceny używano dwóch skal analogii wzrokowej, a jako alternatywnego narzędzia do oceny klinicznej użyto skali KOSS (Kliniczna ocena zespołów schizofrenicznych). Pacjenci oceniali swój stan, co tydzień, lekarze oceniali ich stan niezależnie, co 2-4 tygodnie.

Wyniki – sFBS może być stosowana rzetelnie. Jej trafność wydaje się swoista i w niewielkim stopniu związana z oceną kliniczną. Struktura czynnikowa skali jest jednowymiarowa (sygnały dezorganizacji). Rzetelność i struktura czynnikowa są stabilne w czasie kolejnych tygodni, mimo zmian stanu psychicznego chorych. Skala różnicuje opis obserwowanych stanów psychicznych i wydaje się praktyczna w użyciu.

Omówienie – 'Wyniki bezpośredniego badania wartości sFBS są zbieżne z wnioskami wcześniejszej, wtórnej analizy jej wartości. Skrócona wersja zachowuje właściwości psychometryczne wersji pełnej, jest natomiast łatwiejsza do praktycznego zastosowania.

Wnioski – Skala może być przydatna do śledzenia zmian w zakresie samooceny stanu psychicznego chorych.

Adres do korespondencji:
Prof. Jacek Wciórka, I Klinika Psychiatryczna Instytutu Psychiatrii i Neurologii,
ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa