Streszczenie
W poprzednich badaniach wykazaliśmy dobrą rzetelność, specyficzną trafność i ograniczoną praktyczność "Skali nastawień i nastroju" von Zerssena (PD-S) do samooceny stanu psychicznego u chorych na schizofrenię. W celu poprawy praktyczności użycia skali na podstawie retrospektywnej, wtórnej analizy psychometrycznej, zaproponowaliśmy skrócenie skali, co okazało się możliwe bez utraty wartości psychometrycznej narzędzia.
Cel – Obecnie, celem badania była ocena wskaźników psychometrycznych skróconej wersji PD-S (sPD-S) w badaniu bezpośrednim, prospektywnym.
Osoby badane – Za pomocą sPD-S zbadano 41 chorych o różnych rozpoznaniach (w tym 23 chorych na schizofrenię wg ICD-l0).
Metoda – Jako konkurencyjnego narzędzia oceny klinicznej użyto skali KOSS (Kliniczna ocena zespołów schizofrenicznych) w wersji całościowej, typu CGI (KOSS-C) oraz w wersji opisującej podstawowe wymiary kliniczne zespołu psychopatologicznego (KOSS-W). Pacjenci oceniali swój stan, co tydzień, lekarze oceniali ich stan niezależnie, co 2-4 tygodnie.
Wyniki – sPD-S może być stosowana rzetelnie – wykazuje bardzo dobrą spójność wewnętrzną oraz dobrą powtarzalność. Jej trafność wydaje się jednak swoista i w niewielkim stopniu związana z oceną kliniczną. Najlepszym przybliżeniem struktury czynnikowej skali wydaje się rozwiązanie dwuwymiarowe (przeżycia depresyjne i przeżycia paranoidalne), odpowiadające zamiarom twórcy oryginalnego narzędzia. Rzetelność i struktura czynnikowa skali są stabilne w czasie kolejnych tygodni, mimo zmian stanu psychicznego chorych. Skala okazała się też mniej nużąca dla chorych i chętniej przez nich wypełniana. W zastosowaniu klinicznym, zwłaszcza wielokrotnym, wydaje się, więc bardziej praktyczna od pełnej wersji.
Omówienie – Wyniki bezpośredniego badania wartości psychometrycznej sPD-S są zbieżne z wnioskami wcześniejszej, wtórnej analizy jej wartości.
Wnioski – Skala może być przydatna do śledzenia zmian w zakresie samooceny stanu psychicznego chorych.