2004 suplement 3

Powrót do zeszytu

Tom 13, suplement 3

Genetyka

Związek polimorfizmów genów transportera dopaminy i katechol-O-metylotransferazy z cechami osobowości mierzonymi „Inwentarzem Temperamentu i Charakteru” (TCI) oraz pięciowymiarowym inwentarzem NEO-FFI u zdrowych ochotników

JOLANTA KUCHARSKA-MAZUR1, MICHAŁ PARUS1, SZYMON SYREK1, ANETA RYŻEWSKA1, Justyna Pełka-Wysiecka1, AGNIESZKA SAMOCHOWIEC2, JERZY SAMOCHOWIECI1
1. Katedry i Kliniki Psychiatrii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
2. Międzywydziałowego Studium Kształcenia Pedagogicznego Uniwersytetu Szczecińskiego
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2004, 13, suplement 3 (19), 25-33
Słowa kluczowe: Inwentarz Temperamentu i Charakteru (TCI), NEO-FFI, gen transportera dopaminy (DAT), gen COMT, cechy osobowości

Streszczenie

Cel. Badano związek pomiędzy polimorfizmami genów: transportera dopaminy (DAT) i COMT oraz cechami osobowości mierzonymi inwentarzami Temperamentu i Charakteru (TCI) oraz Inwentarzem NEO-FFI.

Metoda. Przebadano 181 zdrowych ochotników (bez zaburzeń psychicznych osi I wg ICD-10), będących grupą reprezentatywną populacji miasta Szczecina pod względem płci, wykształcenia i wieku, rasy kaukaskiej, narodowości polskiej, w tym 114 kobiet (w wieku lat 34,0±12,4) i 67 mężczyzn (w wieku 35,l±16,8 lat).

Wyniki. Uzyskano statystycznie znamienne różnice w wymiarach NEO-FFI: Ugodowość i Sumienność w zależności od genotypu DAT oraz w wymiarach Neurotyczność, Ekstrawersja i Ugodowość w zależności od genotypu COMT. Osoby z allelem A9 genu DAT (mężczyźni i wszyscy badani) mieli znamiennie niższe wartości Ugodowości (odpowiednio p<0,05 i p ≤ 0,015), a mężczyźni z allelem A9 także znamiennie niższe wartości Sumienność (p< 0,05). Osoby z allelem G – kodującym aktywniejszą formę enzymu (mężczyźni i wszyscy badani) mieli statystycznie wyższe wartości Neurotyczności (odpowiednio p = 0,00l, p < 0,05), a niższe Ekstrawersji (w obu grupach p ≤ 0,015). Ponadto mężczyźni z allelem G wykazali się znamiennie niższą Ugodowością (p < 0,05). W TCI osoby z allelem A9 DAT wykazywały statystycznie znamiennie wyższy wynik w skali NS (Poszukiwanie nowości: p < 0,05) oraz podskali NS4 (Nieuporządkowanie: p < 0,05). Osoby z allelem G polimorfizmu genu COMT wykazywały wyższe wartości w podskali NS2 (Impulsywność: p < 0,05). Wnioski. Powyższe rezultaty nie potwierdzają hipotezy, że istnieje prosta zależność między pojedynczym polimorfizmem genu a cechami osobowości mierzonymi inwentarzami TCI i NEO-FFI.

Adres do korespondencji:
Dr Jolanta Kucharska-Mazur,
Katedra i Klinika Psychiatrii Pomorskiej Akademii Medycznej,
ul, Broniewskiego 26,
71-460 Szczecin