Streszczenie
Cel. Przedstawiono podstawowe formy, cechy i rodzaje opinii sądowo-psychiatrycznych.
Poglądy. Sąd zasięga opinii biegłego lub biegłych, lub też instytutu naukowego bądź naukowo-badawczego, gdy potrzebne są wiadomości specjalne. Opinia biegłego, powołanego przez organ procesowy, jest dowodem w sprawie, którym nie jest opinia prywatna (powołana przez stronę), nazywana opinią pozasądową lub pozaprocesową. Sąd decyduje o formie opinii, czy ma być ustna czy pisemna, jak też powołując kilku biegłych decyduje o tym, czy mają oni wspólnie przeprowadzić badanie. i wydać jedną wspólną opinię, łączną czy opinie odrębne. Łączna opinia kilku specjalistów z dziedzin pokrewnych nosi nazwę opinii kompleksowej. Taką opinią najczęściej jest opinia instytucji naukowej, która zawsze musi być wydana kolektywnie, (co najmniej dwóch specjalistów) i w formie pisemnej. Cechy opinii określone ustawowo: musi ona być pełna, jasna i bez sprzeczności. Musi być przedstawiona obiektywnie, do czego zobowiązuje biegłego treść składanego przyrzeczenia o wydawaniu ocen z całą sumiennością i bezstronnością. Oczekiwaną przez sąd formą opinii jest opinia kategoryczna, ale gdy nie jest to możliwe, biegły winien dążyć do przedstawienia jej w formie prawdopodobnej ze wskazaniem dozy prawdopodobieństwa. Czasem możliwe jest tylko wydanie opinii alternatywnej.