2008 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 17, zeszyt 4

Artykuł oryginalny

PTI - wskaźnik zaburzeń percepcji i myślenia wg J.E. Exnera: badanie rodziców osób chorych na schizofrenię paranoidalną za pomocą testu Rorschacha

Anna Hunca-Bednarska1
1. Katedra i Klinika Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2008; 17 (4): 305-312
Słowa kluczowe: schizofrenia, krewni pierwszego stopnia, test Rorschacha, percepcja, myślenie

Streszczenie

Cel. Celem pracy była próba odpowiedzi na pytanie, czy w wypowiedziach rodziców dzieci chorych na schizofrenię paranoidalną zebranych w sytuacji zadaniowej charakteryzującej się nowością i predysponującej do wzmożonego niepokoju i stresu, pojawiają się oznaki zaburzeń kognitywnych.
Metoda. Zastosowano test projekcyjny Rorschacha, w którym badani relacjonują, co widzą w plamach atramentowych, do czego są one według nich podobne. Wbrew pozorom swobodne wypowiedzi w sytuacji, gdy bodźce pozbawione są znaczeń denotacyjnych może wywołać poczucie niepewności i stresu. Do analizy wypowiedzi wykorzystano PTI - opracowany przez J.E. Exnera wskaźnik zaburzeń percepcji i myślenia. Przebadano 31 par rodziców mających dziecko chore na schizofrenię paranoidalną i 21 par rodziców mających tylko zdrowe dzieci.
Wyniki. Rodzice dzieci chorych i rodzice dzieci zdrowych nie różnili się istotnie między sobą liczbą wypowiedzi wygenerowanych w całym badaniu testem, ale to rodzice dzieci chorych dali istotnie mniejszą liczbę wypowiedzi adekwatnych do plam i istotnie większą liczbę wypowiedzi nieadekwatnych, wykazali się więc mniejszą precyzją percepcji. Rodzice osób chorych uzyskali też istotnie wyższe wyniki w PTI. Na uzyskane wyniki wpłynęły głównie wypowiedzi matek chorych dzieci. Matki chorych dzieci różniły się od matek dzieci zdrowych nie tylko w percepcyjnym, ale również w myślowym aspekcie wypowiedzi uzyskując wyższe oceny za tzw. sygnatury specjalne i posługując się dziwaczną logiką.
Wnioski. Rodzice dzieci chorych na schizofrenię wykazali istotnie mniejszą precyzję percepcji i uzyskiwali istotnie wyższe wyniki we wskaźniku PTI niż rodzice mający tylko zdrowe dzieci. Ojcowie chorych dzieci porównani z ojcami dzieci zdrowych nie różnili się od nich pod żadnym względem. Matki chorych dzieci różniły się od matek zdrowych dzieci nie tylko wyższymi wynikami w PTI i mniejszą precyzją percepcji, ale ponadto obserwowano nich oznaki swoistości procesów myślowych.

Adres do korespondencji:
Dr Anna Hunca-Bednarska
Katedra i Klinika Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
ul. Głuska 1, 20-439 Lublin
e-mail: bednarskim5@wp.pl