2009 zeszyt 2

Powrót do zeszytu

Tom 18, zeszyt 2

Forum World Psychiatry

Efektywność jako miara wyniku w badaniach lekowych w psychiatrii

W. Wolfgang Fleischhacker1, Guy M. Goodwin2
1. Department of Psychiatry and Psychotherapy, Biological Psychiatry Division, University of Innsbruck, Innsbruck, Austria
2. University Department of Psychiatry, Warneford Hospital, Oxford, OX3 7JX, UK
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2009; 18 (2): 111-116
Słowa kluczowe: badania kliniczne, metodologia, schizofrenia, zaburzenia nastroju, zaburzenie dwubiegunowe, depresja, leki przeciwpsychotyczne, leki przeciwdepresyjne, stabilizatory nastroju, skuteczność, efektywność, pragmatyczne badania lekowe

Streszczenie

Panuje obecnie pewna dezorientacja co do względnej wartości badań klinicznych prowadzonych w celu określenia skuteczności w odróżnieniu od tych, w których bada się efektywność leków*2. Stanowi to szczególne wyzwanie wówczas, gdy badania, przeprowadzane jako eksperyment przez firmy farmaceutyczne dla instytucji regulujących rynek farmaceutyczny /regulatorsy, służą do kształtowania i informowania praktyki klinicznej, zwłaszcza jeśli inne badania wykonane w warunkach bardziej zbliżonych do rzeczywistości nie potwierdzają przewidywanego korzystnego działania leku. Dokonaliśmy w tej dziedzinie przeglądu poświęconego przede wszystkim nowym lekom przeciw-psychotycznym. Krótko omówiliśmy też inne wskazania, m.in. zaburzenia nastroju, na które zwracano dotychczas znacznie mniej uwagi, lecz te same trudności są prawdopodobne również w ich przypadku. Doszliśmy do wniosku, że wtedy, gdy wyniki badania skuteczności są pozytywne, a badania efektywności negatywne, niekoniecznie trzeba preferować badanie efektywności - może się po prostu nie udało. Wówczas, gdy badania skuteczności i badania efektywności prowadzą do podobnych wniosków, ich wyniki wzajemnie się potwierdzają.