Streszczenie
Czynniki ryzyka mogą oddziaływać bezpośrednio poprzez wpływ na zapadalność, bądź pośrednio poprzez wpływ na zmianę naturalnej historii choroby i zwiększoną śmiertelność. Przedstawiono, w oparciu o przegląd piśmiennictwa, wpływ niektórych czynników ryzyka (nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, migotanie przedsionków, cukrzyca, nikotynizm, alkoholizm, sposób odżywiania się) na częstość występowania udarów mózgu (UM). Ze względu na stwierdzaną w Polsce wysoką umieralność z powodu UM, przedstawiono – w oparciu o prospektywne badania epidemiologiczne prowadzone w Warszawie w latach 1991-1992 – wyniki analizy wpływu czynników ryzyka na śmiertelność w ciągu 30 dni od zachorowania oraz prawdopodobieństwo przeżycia 12 miesięcy po UM. W analizowanym materiale głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zgonu w ciągu 30 dni od zachorowania, poza wiekiem, stopniem nasilenia zaburzeń świadomości i objawów neurologicznych, było przewlekłe spastyczne zapalenie oskrzeli (wskaźnik wzrostu ryzyka: 1,52; p<0,05). Natomiast szansa przeżycia 12 miesięcy była mniejsza wśród chorych z migotaniem przedsionków, niewydolnością prawokomorową oraz przebytym zawałem mięśnia serca w okresie 6 miesięcy przed wystąpieniem UM.