Streszczenie
W omawianym artykule autor zwraca uwagę na niektóre przyczyny relatywizmu w opiniach psychologicznych. Za takie uważa nadmierną tendencję do statystycznej interpretacji wyników badań testowych, a także błędy wynikające ze stosowania różnych technik i metod psychologicznych operujących niejednolitą terminologią. Za błąd uważa również zbytnie eksponowanie tzw. "organiki" (wyniki badań testów organicznych, EEG, TC) – jako istotnie determinujących zachowanie. Zdaniem autora więcej informacji w wyjaśnianiu ludzkiego zachowania zabronionego wnosi analiza procesu motywacyjnego, a szczególnie tych jego funkcji, które tworzą normy społeczne i sieć wartości – głównie o charakterze uniwersalnym. Zrozumienie norm społecznych i istoty więzi międzyludzkich nie może opierać się na wynikach badań psychologicznych. Analizując motywacje ludzkiego zachowania psycholog winien uwzględnić szeroko rozumianą problematykę człowieka, czerpiąc z doświadczeń innych nauk, jak m.in. etyki, religii, antropologii, a szczególnie śledzić, jakie piętno na zachowanie ludzkie wywierają współczesna kultura, styl życia, transformacje ustrojowe i jaka jest ich recepcja we współczesnym pokoleniu.