Streszczenie
Pochodne benzodiazepiny są najpopularniejszymi lekami anksjolitycznymi. Do najpoważniejszych wad tej grupy leków należy działanie amnestyczne, stopniowy rozwój tolerancji wobec ich efektów psychotropowych oraz powstanie uzależnienia. Tematem tej pracy jest analiza mechanizmów ośrodkowych odpowiedzialnych za zjawiska tolerancji i uzależnienia. Na podstawie przeglądu wyników badali biochemicznych, elektrofizjologicznych i behawioralnych na zwierzętach, autor sugeruje, że przyczyną obu zjawisk może być stopniowy rozwój niedoczynności ośrodkowego układu GABA-ergicznego, związanego z receptorami GABA-A. Na poziomie komórkowym proces ten przejawia się osłabieniem siły prądu chlorkowego uruchamianego przez receptor GABA-A, skutkującym słabszym hamowaniem struktur limbicznych odpowiedzialnych za pośrednictwo w procesach emocjonalnych. W świetle takiej koncepcji rozwoju tolerancji na działanie benzodiazepin, korzystnie przedstawia się grupa częściowych agonistów receptora benzodiazepinowego (bretazenil, imidazenil) oraz selektywnych agonistów receptora benzodiazepinowego 1, tj. omega-1 (alpidem, zolpidem). Wymienione grupy leków, z powodu słabszego pobudzania receptora GABA-A lub działania tylko na pewną frakcję tego typu receptorowego, nie doprowadzają do nadmiernego przeregulowania systemu GABA-ergicznego, pozostawiając miejsce na oddziaływanie endogennego neuroprzekaźnika – kwasu gammaaminomasłowego. Stan taki skutkuje słabszym rozwojem tolerancji.