Streszczenie
Na podstawie artykułów opublikowanych w ciągu trzech lat (1993-1995) w ośmiu najbardziej renomowanych czasopismach angielskojęzycznych, podjęto próbę określenia głównych kierunków i metod badań ewaluacyjnych w tej dziedzinie na świecie. Liczba takich publikacji corocznie wzrasta. W raportach z badań dominuje ewaluacja efektów działań, podczas gdy badaniom procesu poświęconych było niewiele prac. W większości prac podmiotem oddziaływań są przede wszystkim pacjenci, w niewielu badaniach ich rodziny, a tylko sporadycznie personel, służby czy populacja. Najczęściej badaną formą oddziaływania środowiskowego jest zakwaterowanie chronione, natomiast bardzo małą liczbę badań poświęcono samopomocy oraz usługom psychiatrycznym w opiece podstawowej. W 40% badań zastosowano bardzo poprawne schematy metodologiczne. Ostrzejsze kryteria metodologiczne stosowane są w badaniach poświęconych metodom psychospołecznym niż formom środowiskowym. Obiektem ewaluacji są przede wszystkim pacjenci, a najczęściej stosowanymi miarami ewaluacyjnymi psychopatologia, korzystanie z usług oraz wykonywanie ról społecznych. Sporadycznie stosowane są miary "subiektywne". Stosunkowo częstym obszarem ewaluacji jest ekonomika zdrowotna i oddziaływania na rodziny. Dla celów pomiaru dostępnych jest wiele narzędzi. Większość z nich różni się między sobą operacjonalizacją pojęć. Jedynie skale służące pomiarom psychopatologii stosowane są dość powszechnie.