2000 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 9, zeszyt 1

Stwardnienie Rozsiane

Poczucie koherencji u chorych na stwardnienie rozsiane

Marlena Kossakowska1, MAŁGORZATA BASIŃSKA2
1. Zakładu Psychologii Różnic Indywidualnych Instytutu Psychologii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy
2. Zakładu Rozwoju i Patologii Osobowości Instytutu Psychologii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy
Postępy Psychiatrii u Neurologii, 2000, 9, 55-61
Słowa kluczowe: poczucie koherencji, stwardnienie rozsiane, badanie empiryczne

Streszczenie

Celem badania jest pomiar poczucia koherencji i jej 3 składowych: poczucia zrozumiałości, zaradności (sterowalności) i sensowności u chorych na stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex) oraz porównanie ich z grupą kontrolną zdrowych pod względem neurologicznym, psychicznym i somatycznym. W tym celu przebadano 30 pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane „Kwestionariuszem orientacji życiowej" (SOC-29) Antonovskyego oraz ankietą osobową skonstruowaną przez Kossakowską w celu kontrolowania dodatkowych zmiennych takich jak: płeć, czas chorowania, aktywność i sprawność fizyczna. Grupę kontrolną również przebadano kwestionariuszem SOC-29, u zdrowych kontrolowano płeć, wiek, wykształcenie. Z badania wynika, że nie ma istotnych różnic w ogólnym poziomie poczucia koherencji u chorych na stwardnienie rozsiane i zdrowych. Jednak okazało się, że kobiety chore mają wyższe poczucie zrozumiałości od mężczyzn chorych i nawet od zdrowych kobiet. Tym samym mężczyźni chorzy na SM mają zdecydowanie niższe poczucie zrozumiałości od mężczyzn zdrowych i kobiet chorych na SM. Poczucie sensowności u chorych i zdrowych nie różni się. Poczucie sterowalności u kobiet chorych jest wyższe niż u mężczyzn chorych na stwardnienie rozsiane. Stopień samodzielności oraz czas trwania choroby nie okazał się czynnikiem różnicującym poczucie koherencji. Natomiast chorzy aktywni zawodowo, społecznie bądź rodzinnie, mają wyższe poczucie sensowności niż ci, nieaktywni. Z badania wnioskujemy, że w rehabilitacji chorych na SM warto wzmacniać poczucie sensowności przeżywanych doświadczeń, chociażby poprzez zachęcanie ich do aktywności zawodowej, społecznej lub rodzinnej.

Adres do korespondencji:
Mgr Marlena Kossakowska, Instytut Psychologii JVSP,
ul. Staffa 1, 85-647 Bydgoszcz