Streszczenie
Wśród 428 osób po obserwacjach Szpitalnych, u których rozpoznano niepsychotyczne zaburzenia psychiczne (zaburzenia osobowości, upośledzenie umysłowe i organiczne zaburzenia psychiczne) biegli kwestionowali poczytalność u 157 osób (37%). Jako niepoczytalne ocenili 16 osób (4%), w tym 2 osoby z powodu umiarkowanego upośledzenia umysłowego, 6 – organicznych zaburzeń osobowości i 8 – otępienia. W stosunku do 6 z nich (38%) wnosili o zastosowanie środka zabezpieczającego w trybie art. 99 dkk. Biegli ocenili poczytalność jako znacznie ograniczoną u 141 osób (33%), w tym u 6 osób z rozpoznaniem zaburzeń osobowości, u 16 osób upośledzonych umysłowo oraz 119 z organicznymi zaburzeniami psychicznymi. O zastosowanie środka zabezpieczającego biegli wnioskowali u 10 osób (tj. 7% osób o poczytalności ograniczonej). W porównaniu z wynikami badań Uszkiewiczowej (1960), we wszystkich omawianych kategoriach diagnostycznych obniżył się odsetek ocen stwierdzających niepoczytalność. Odsetek ocen o poczytalności ograniczonej w zaburzeniach osobowości obniżył się znacznie, nie zmienił się u osób upośledzonych umysłowo, a wyraźnie wzrósł u osób z rozpoznaniem organicznych zaburzeń psychicznych. Odsetek osób z rozpoznaniem organicznych zaburzeń psychicznych kierowanych na detencję pozostał na przestrzeni minionych lat zbliżony. Znacznie natomiast zmalał udział osób z zaburzeniami osobowości i upośledzonych umysłowo, wobec których biegli wnioskowali o ten środek zabezpieczający.