Streszczenie
W układowych chorobach tkanki łącznej często dochodzi do uszkodzenia zarówno ośrodkowego, jak obwodowego układu nerwowego. W ośrodkowym układzie nerwowym w wyniku zmian w ścianie naczyń najczęściej powstają ogniska niedokrwienne. Uszkodzenia neuronu obwodowego powodują pojawienie się neuropatii: mogą to być mononeuropatie izolowane, mononeuropatie wieloogniskowe i polineuropatie. Powstają one również w wyniku uszkodzenia ściany naczyniowej, w tym naczyń odżywiających nerw. Na ogół są to neuropatie aksonalne lub mieszane – aksonalne z wtórną demielinizacją. Najważniejszą metodą diagnostyczną w tej grupie chorób jest elektroneurografia. Pozwala ona na stwierdzenie, czy nerw jest uszkodzony, czy uszkodzenie jest lokalne czy uogólnione, czy dotyczy w jednakowym stopniu włókien ruchowych jak i czuciowych, jakie jest jego nasilenie i dynamika procesu, i jaki jest charakter procesu: aksonalny czy demielinizacyjny. Elektromiografia jest w rozpoznawaniu neuropatii metodą komplementarną. W przebiegu kolagenoz często występują uszkodzenia pierwotnie mięśniowe. Można tu wymienić polymyositis, dermatomyositis, scleromyositis, zespół Sharpa itp. W tej grupie uszkodzeń podstawową metodą diagnostyczną jest elektromiografia. Badanie to umożliwia zróżnicowanie zmian pierwotnie mięśniowych od neurogennych. Po stwierdzeniu w zapisie EMG zmian pierwotnie mięśniowych, można ocenić ich nasilenie i niekiedy wypowiedzieć się, czy proces jest ostry czy przewlekły. Elektroneurografia i elektromiografia są też pomocne w prognozowaniu i monitorowaniu leczenia.