Streszczenie
Mechanizm, który prowadzi do zmiany początkowego, kontrolowanego używania i nadużywania leków w stan uzależnienia (dependence), pozostaje niewyjaśniony. Spośród wielu postulowanych koncepcji na uwagę zasługt!je, postępujące w miarę rozwoju uzależnienia, zaburzenie fimkcji układu nagrody (koncepcja allostazy {Koob i LeMoa! 2001}). Zgodnie z proponowaną przez nas hipotezą, uzależnienie może być związane z zaburzeniem
mechanizmu zaspokojenia popędu (drive satisfaction). O ile stan, w którym działa określony popęd (w tym przypadku przejawiający się dążeniem do kontaktu ze środkiem uzależniającym) charaktelyzuje się ogólną aktywacją psychoruchową i mobilizacją organizmu, to stan nasycenia popędu przejawia się uspokojeniem i demobilizacją. Zgodnie z koncepcją J. Konarskiego [1967], stan ten jest wyrazem działania mechanizmu .. antynapędu" (antidrive). Uruchomienie tego mechanizmu umożliwia spokojny przebieg reakcji kansumacyjnej i zaspokajanie innych popędów. Nasza propozycja zakłada, że upośledzenie wspomnianego mechanizmu .. antynapędu" może prowadzić do rozwoju uzależnienia. W tej sytuacji utrzymuje się przetrwale, kompulsywIle zachowanie apetencyjne (poszukiwanie narkotyku, dążenie do jego zdobycia) i zablokowane jest oddziaływanie innych popędów. Pojawia się charaklełystyczny dla uzależnienia stan upośledzenia kontroli nad zachowaniem. Koncepcja ta wymaga dalszych badań i weryfikacji, podano kilka przykładów doświadczalnych mogących przemawiać na jej korzyść.