2003 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 12, zeszyt 4

Artykuł kazuistyczny

Między powinnością a bezradnością – Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego w praktyce psychiatrii środowiskowej. Opis pięciu przypadków

KATARZYNA MAJCHRZAK1, ZBIGNIEW MALESZAK1, JOLANTA MORAWSKA1
1. Środowiskowego Domu Samopomocy Stowarzyszenia na Rzecz Osób Zaburzonych Psychicznie i ich Rodzin „Przystań” w Katowicach
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2003, 12 (4), 499-504
Słowa kluczowe: choroba psychiczna, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Streszczenie

Cel. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego określa warunki, w jakich pacjent ma prawo do leczenia. Powołuje również do życia środowiskową opiekę psychiatryczną. Jednym z jej zadań jest pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi, które mimo wyraźnych wskazań medycznych nie mogą lub nie chcą korzystać z leczenia psychiatrycznego. Celem tej pracy jest przedstawienie rozbieżności między niektórymi zapisami Ustawy a możliwością realizacji ich w praktyce.

Przypadki. Opisujemy przypadki pięciu „typowych" pacjentów, których nie można skierować na leczenie lub umieścić w DPS mimo wskazań art. 29 lub 39 Ustawy. Artykuł 30 tej samej Ustawy ustanawia bowiem wymóg, by do wniosku do Sądu dołączone było zaświadczenie lekarza zatrudnionego w „publicznej placówce służby zdrowia".

Komentarz. Wobec pacjentów psychiatrii środowiskowej, ze względu na specyfikę ich choroby, zdobycie takiego zaświadczenia jest niejednokrotnie niemożliwe. W świetle obowiązującego prawa nie udaje się doprowadzić do leczenia bez ich zgody. Z naszych doświadczeń wynika, że prowadzi to do degradacji społecznej lub zdrowotnej, a nawet do przedwczesnego zgonu niektórych pacjentów. W obecnej postaci Ustawa nie chroni ich interesów.