Streszczenie
Cel. W różnych badaniach wskazuje się na występowanie objawów i zachowań wskazujących na problemy ze zdrowiem psychicznym wśród młodzieży. Najczęściej wymieniane są objawy lękowe, depresyjne, nadużywanie alkoholu i eksperymentowanie z narkotykami. Oceniano stan zdrowia psychicznego młodzieży we wczesnym okresie adolescencji, uczniów pierwszej klasy gimnazjalnej.
Metoda. Badania przeprowadzono wśród uczniów klas pierwszych szkół gimnazjalnych znajdujących się na terenie Gminy Warszawa-Centrum. Klasy zostały dobrane losowo; wylosowano 40 klas pierwszych gimnazjów publicznych i 7 klas gimnazjów niepublicznych - łącznie przebadano 1128 osób. Badania prowadzono wykorzystując własną adaptację kanadyjskiego kwestionariusza przeznaczonego do monitorowania zdrowia psychicznego młodzieży, opracowanego w Centre for Addiction and Mental Health w Toronto.
Wyniki. Ok. 43% badanych gimnazjalistów sygnalizowało różne objawy złego samopoczucia psychicznego. Większość tych osób charakteryzowała się podwyższonym poziomem dystresu psychicznego (ok. 30% całej badanej grupy, wskaźnik GHQ-12). Grupę bardzo wysokiego ryzyka zaburzeń zdrowia psychicznego mogą stanowić osoby z podwyższonym poziomem dystresu psychicznego (GHQ-12), które jednocześnie oceniły stan swojego zdrowia psychicznego jako zły przez co najmniej 14 dni w ostatnim miesiącu (ok. 9% badanych). Zdrowie psychiczne około 11-13% badanych gimnazjalistów jest poważnie zagrożone. Szczególnie duża liczba gimnazjalistów podaje, że odczuwa stany wskazujące na występowanie u nich objawów depresyjnych: poczucie smutku, samotności, przygnębienia, myśli samobójcze. Metody promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym, poradnictwo psychologiczne mogą stać się ważnymi narzędziami zmniejszania dystresu psychicznego i ograniczania jego negatywnych skutków dla zdrowia psychicznego i rozwoju dzieci i młodzieży.
Wnioski. Około 43 % gimnazjalistów klasy pierwszej, uczących się w Warszawie-Gmina Centrum, doświadcza różnych objawów złego samopoczucia, stanowiących ryzyko dla ich zdrowia psychicznego. Grupa osób szczególnie zagrożonych zaburzeniami zdrowia psychicznego, to ok. 11-13 % badanej populacji.