Streszczenie
Cel. W ostatnich latach zdrowie psychiczne stało się przedmiotem szczególnie aktywnego zainteresowania społeczeństw i międzynarodowych instytucji chroniących zdrowie. Ponieważ w Polsce trudno przyciągnąć podobną uwagę władz i środowisk opiniotwórczych, powstaje pytanie, czy stan ten odpowiada oczekiwaniom społecznym czy też raczej oznacza ich lekceważenie. Celem tego badania była próba poznania podstawowych opinii polskiego społeczeństwa na temat obaw związanych ze zdrowiem psychicznym.
Metoda. Sondaż opinii reprezentatywnej losowej próby dorosłych mieszkańców Polski (N = 1037 osób) zrealizowano w czerwcu 2005 r. za pomocą sieci ankieterów Centrum Badania Opinii Społecznej, w ramach comiesięcznego badania „Aktualne problemy i wydarzenia ".
Wyniki. Niemal co trzeci badany zalicza choroby psychiczne do tych, których obawia się najbardziej. Natomiast niemal połowa (45%) badanych przyznaje, że czasem odczuwa niepokój się o swe zdrowie psychiczne. Nieco więcej niż połowa badanych (53%) miała kiedyś osobisty kontakt z osoba chorą psychicznie, ledwie co 5 (18%) - wyłącznie za pośrednictwem mediów, a blisko 1/3 (29%) nie miała żadnego takiego doświadczenia. Tylko niespełna trzecia część społeczeństwa (27%) uważa się za wystarczająco poinformowaną na temat zdrowia psychicznego i chorób psychicznych, natomiast blisko połowa (44%) chciałaby na ten temat wiedzieć więcej. Do warunków życia postrzeganych jako zagrożenie dla zdrowia psychicznego najczęściej zaliczane są: bezrobocie (77%), a także kryzys rodziny (47%), bieda (41%), nadużywanie narkotyków i alkoholu (39%), oraz niepewność jutra (25%). Zdecydowana większość badanych Polaków (85%) uważa warunki życia w Polsce za szkodliwe dla zdrowia psychicznego i uznaje za potrzebne utworzenie narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego, którego zadaniem byłoby zapobieganie jego zagrożeniom oraz unowocześnienie lecznictwa psychiatrycznego.
Wnioski. Wyniki sondażu mogą świadczyć, że obawy o własne zdrowie psychiczne są udziałem znaczącej części społeczeństwa. Polacy dostrzegają w obecnych warunkach życia w Polsce zagrożenia dla zdrowia psychicznego i oczekują systematycznego programu działania w tym zakresie.