2007 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 16, zeszyt 1

Artykuł oryginalny

Badania naukowe w zakresie zdrowia psychicznego w Polsce u progu XXI wieku

Grażyna Herczyńska1
1. Biuro ds. Współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2007; 16 (1): 9-21
Słowa kluczowe: badania naukowe, zdrowie psychiczne, etyka, pracownicy naukowi, finansowanie badań naukowych, publikacje

Streszczenie

Cel. WHO od lat postuluje, by informacje o aktualnym stanie badań naukowych dotyczących zdrowia psychicznego służyły do określenia potrzeb w tym zakresie, przyczyniały się do lepszego wykorzystania środków, wspomagały politykę naukową. Realizując te idee WHO zainicjowała projekt „Badania naukowe w zakresie zdrowia psychicznego i ich infrastruktura w krajach o niskich i średnich dochodach ", w którym uczestniczyło 10 krajów na świecie, w tym Polska. Celem projektu było przedstawienie stanu badań naukowych w zakresie zdrowia psychicznego w Polsce w 2003 r.
Metoda. Wykorzystując przygotowane przez WHO dwie ankiety: pierwszą, dotyczącą kraju, drugą dla instytucji, w których prowadzone są szeroko rozumiane badania naukowe w zakresie zdrowia psychicznego, zebrano konieczne informacje. Źródłem danych do pierwszej ankiety były oficjalne dokumenty, dane statystyczne. Ankietę przeznaczoną dla instytucji przesłano do 55 ośrodków. Odpowiedzi z 38 ośrodków zostały opracowane pod względem merytorycznym i statystycznym (ekstrapolacja).
Wyniki. W artykule scharakteryzowano zmiany polityki naukowej w Polsce w 15-letnim okresie transformacji, przedstawiono cele i priorytety badań naukowych w zakresie zdrowia psychicznego, zasoby ludzkie, finansowanie, publikacje, możliwości rozpowszechnienia wyników badań, kwestie etyczne. Ok. 6% ogólnej liczby pracowników naukowych w dziedzinie nauk medycznych zajmowało się badaniami naukowymi w zakresie zdrowia psychicznego. 10% funduszy przeznaczonych na badania naukowe w naukach medycznych przeznaczono na badania w tym zakresie. 5,5% artykułów z dziedziny nauk medycznych dotyczyło zdrowia psychicznego.
Wnioski. Cele i priorytety badań naukowych w zakresie zdrowia psychicznego wymagają jasnego sformułowana. Nakłady na badania naukowe w tym zakresie są zdecydowanie za niskie. Pomimo trudności, badania te odpowiadają na aktualne problemy naukowe i na zapotrzebowanie praktyczne. Okresowo powtarzana ocena stanu tych badań i ich infrastruktury pozwoliłaby na obiektywną ocenę zachodzących trendów.