Streszczenie
Cel. Ocena znaczenia wybranych parametrów demograficznych (wiek, płeć i wykształcenie), klinicznych (nasilenie deficytu funkcji poznawczych, obecność chorób towarzyszących) i biochemicznych (poziomy osoczowe peptydów Aβ) jako potencjalnych predyktorów progresji amnestycznej postaci łagodnych zaburzeń poznawczych (aMCI) do otępienia.
Metoda. Badaniem objęto grupę 93 osób, zgłaszających się do Przyklinicznej Poradni dla Osób z Chorobą Alzheimera z powodu zaburzeń pamięci i niespełniających kryteriów rozpoznawczych dla otępienia. Z tej grupy wyłączono 54 osoby, u których stwierdzono obecność czynników (aktualnych zaburzeń somatycznych lub elementów wywiadu) mogących wyjaśnić przyczyny deficytu funkcji poznawczych. Badanie polegało na dwuletniej prospektywnej obserwacji klinicznej oraz na ocenie psychometrycznej (z wykorzystaniem skal klinicznych ADAS-cog, MMSE i CDR). Poziomy osoczowych peptydów Aβ oznaczano przy pomocy kolorymetrycznej metody „sandwich " ELISA (BioSource Intl, Inc).
Wyniki. Osoby z aMCI, u których po 2 latach obserwacji rozpoznano otępienie w porównaniu do osób stabilnych klinicznie były starsze (78,5±3,1 vs 73,0±2,8; p<0,001), cechował je wyższy wyjściowy poziom deficytu funkcji poznawczych mierzony skalą ADAS-cog (14±2,4 vs 10,6±1,8; p<0,01) oraz większa zmiana w punktacji w skali ADAS-cog po rocznej obserwacji (4,7±1,2 vs 1,4±2,1; p<0,01). Osoczowe poziomy Aβ1-42 były istotnie niższe u osób, u których po 2 latach obserwacji rozpoznano otępienie w porównaniu do grupy stabilnej klinicznie (44,7±4,8 vs 59,2±8,4; p<0,001). Grupę stabilną klinicznie cechował ponadto wyższy wskaźnik masy ciała (BMI; 27,4±1,0 vs 26,7±0,5; p=0,01). Grup badanych nie odróżniały takie czynniki demograficzne jak płeć czy poziom wykształcenia, ani obecność dobrze kontrolowanych chorób sercowo-naczyniowych.
Wnioski. Starszy wiek i wyższe aktualne nasilenie deficytu funkcji poznawczych (mierzone adekwatnym narzędziem psychometrycznym) mogą być użytecznymi predyktorami progresji aMCI do otępienia. Dodatkowymi czynnikami pozwalającymi na ocenę ryzyka progresji mogą być niższe stężenie osoczowe peptydu Aβ1-42 oraz niższy wskaźnik BMI, wymaga to jednak potwierdzenia w większych grupach badanych. Optymalna opieka internistyczna może mieć istotne znaczenie dla obniżenia ryzyka rozwoju otępienia.