Streszczenie
Cel. Opis „antycypowanego" i „subiektywnie doświadczanego"piętna i dyskryminacji oraz analiza związków między danymi demograficznymi, zmiennymi klinicznymi i społecznymi a przeżywaną dyskryminacją.
Metoda. Zbadano 202 pacjentów z regionu Małopolski, z rozpoznaniem schizofrenii lub zespołów schizofrenopodobnych (wg ICD-10. Średnia wieku wynosiła 40 lat a przeciętna liczba hospitalizacji - 6.
Wykorzystano kwestionariusz Angermeyera. Badani dzielili się swoimi opiniami (antycypacja) oraz własnym doświadczeniem dyskryminacji.
Wyniki. Opinie badanych (stygmatyzacja antycypowana) wskazują, że: 66% badanych ocenia, iż ludzie odnoszą się negatywnie do osób chorujących; 76% uważa, że pracodawcy nie zatrudniają osób chorych psychicznie; 75% stwierdza, że inni nie chcą mieć za partnerów osoby chore psychicznie; 65% jest przekonanych, że większość ludzi uważa osoby chore psychicznie za nieobliczalne, 52% za niebezpieczne, a 41%o - że ich leczenie jest nieskuteczne; 36% zauważa, iż w mediach osoba chora psychicznie przedstawiana jest jako przestępca, 64%o zauważa dyskryminację w sądzie; 47%o ocenia, iż brakuje ośrodków leczenia dla chorych psychicznie. Własne doświadczenia badanych wskazują, że: aż 87% badanych doświadczyło odrzucenia przez innych; 50% doświadczyło zerwania kontaktu z powodu choroby psychicznej; 60% badanych spotkało się zrozumieniem i chęcią pomocy, a najwięcej „troski" otrzymali od rodziny i przyjaciół (39%); 70% podejmowało próbę zatrudnienia, a 31% z nich nie uzyskało zatrudnienia z powodu choroby psychicznej; 62%o badanych czytało artykuł i widziała program telewizyjny przedstawiający pozytywnie osoby chorujące psychicznie; 54% widziało film z pozytywnym wizerunkiem osoby chorującej; 13% miało negatywne doświadczenia w postępowaniu sądowym.
Wnioski. Zarówno w opinii osób badanych jak i w ich bezpośrednim doświadczeniu dyskryminacja chorych psychicznie najbardziej dotyka sfery relacji z innymi i zatrudnienia.