Streszczenie
Cel. Przedstawiono podstawowe informacje patogenetyczne i kliniczne na temat zespołu antyfosfolipidowego jako przyczyny różnych zespołów neurologicznych.
Poglądy. Zespół antyfosfolipidowy (APS) jest systemową chorobą autoimmunologiczną, której istotą jest obecność przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom fosfolipidowym powszechnie występującym w błonie różnorodnych komórek ustroju. Do klasycznych objawów APS należą: żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, zakrzepica tętnicza ze skłonnością do umiejscawiana w tętnicach mózgowych, umiarkowana małopłytkowość, powikłania położnicze. Zakrzepica w tętnicach mózgowych może być przyczyną udaru niedokrwiennego u osób młodych. Najczęstszym objawem neurologicznym APS są bóle głowy. Zespół ten może powodować zaburzenia zarówno w układzie nerwowym ośrodkowym jak i obwodowym, dlatego symptomatologia może być bardzo różnorodna. W leczeniu stosuje się doustne antyko-agulanty lub małe dawki kwasu acetylosalicylowego w monoterapii albo łącznie z antykoagulantem.
Wnioski. O zespole antyfosfolipidowym należy zawsze pamiętać, gdy u pacjenta występują różnorodne objawy, zwłaszcza o charakterze zakrzepowo-naczyniowym, których przyczyn nie można wyjaśnić. W rozpoznawaniu zespołu bardzo ważna jest dobra współpraca z hematologiem, który może pomóc w kierowaniu diagnostyką hematologiczną i w leczeniu.