Streszczenie
Cel. Glejaki, nowotwory wywodzące się z komórek gleju, stanowią ok. 50% wszystkich nowotworów mózgu. Celem niniejszego opracowania jest poglądowe przedstawienie roli metaloproteinaz w patomechanizmie rozwoju glejaków.
Poglądy. Metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej to enzymy modyfikujące strukturę i funkcję tkanek w warunkach prawidłowych i patologicznych. W tkance nerwowej zwiększenie aktywności tych enzymów stwierdzono w procesie kancerogenezy. W obrębie tkanki nerwowej macierz pozakomórkowa (ECM) jest tworzona głównie aktywnością sekrecyjną komórek gleju. Najczęściej patologiczne zmiany ECM są następstwem zaburzonej procesem kancerogenezy funkcji komórek gleju, prowadzącej ostatecznie do rozwoju glejaków. Wykazano specyficzność substratową MMPs występujących w ośrodkowym układzie nerwowym. Dowiedziono, że w ECM tkanki mózgu, w stanie choroby nowotworowej, występują przede wszystkim MMP-2, MMP-9 oraz MMP-14. Substratem dla tych enzymów są głównie białka kolagenowe typu I, II, III, IV, V, oraz laminina, fibronektyna, agrekan, perlekan i tenascyna.
Wnioski. Poznanie funkcji MMPs w rozwoju glejaków pozwoli na poszerzenie obecnego stanu wiedzy na temat tej grupy nowotworów. W przyszłości stanowić może także potencjalny czynnik prognostyczny.