2009 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 18, zeszyt 4

Artykuł poglądowy

Neurobiologia impulsywności i jej implikacje kliniczne

Andrzej Jakubczyk1,2, Marcin Wojnar1,2,3
1. Katedra i Klinika Psychiatryczna Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
2. Szpital Nowowiejski w Warszawie
3. University of Michigan, Department of Psychiatry, Ann Arbor, MI, USA
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2009; 18 (4): 357-365
Słowa kluczowe: impulsywność, układ serotoninergiczny, układ dopaminergiczny

Streszczenie

Cel. Impulsywność, która cechuje się złożonością charakterystyki klinicznej, wydaje się konstruktem wielowymiarowym nie tylko w aspekcie symptomatologii. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu różnych ośrodków mózgowych oraz poszczególnych układów neuroprzekażnikowych na poziom impulsywności.
Poglądy. Ośrodki związane z poziomem impulsywności zlokalizowane są w płacie czołowym, w układzie limbicznym oraz w prążkowiu, przy czym różnym obszarom przypisuje się wpływ na różne aspekty impulsywności (poznawcze i motoryczne). Impulsywność podlega kontroli szeregu układów neuroprzekażnikowych, pozostających we wzajemnych interakcjach. Układem o największym znaczeniu wydaje się układ serotoninergiczny, modyfikujący poziom impulsywności poprzez wpływ na aktywność układu dopaminergicznego, GABA-ergicznego i glutamatergicznego. Noradrenalina uważana jest za substancję odpowiedzialną za wzrost impulsywności związanej z chwilowym stanem emocjonalnym. W terapii zaburzeń związanych z nasileniem impulsywności użyteczne może być zastosowanie stabilizatorów nastroju oraz leków przeciwdepresyjnych, przede wszystkim z grupy SSRI.
Wnioski. Leczenie impulsywności pozostaje problemem złożonym w związku z faktem, że poszczególne neuroprzekażniki, w zależności od lokalizacji ośrodka w OUN, rodzaju receptora oraz aktualnego poziomu impulsywności, mogą w różny sposób wpływać na nasilenie tej cechy.

Adres do korespondencji:
Prof. nadzw. dr hab. n. med. Marcin Wojnar
Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM
ul. Nowowiejska 27, 00-665 Warszawa
e-mail: marcin.wojnar@wum.edu.pl