Streszczenie
Cel pracy. Celem pracy jest przybliżenie psychiatrom i psychologom najważniejszych zmian, zwłaszcza dotyczących opinii o braku przesłanek do kontynuacji tego środka, w związku ze zmianami wprowadzonymi do rozdziału XIII Kodeksu karnego wykonawczego, nowelizacją z dnia 24 lipca 2003 r.
Spostrzeżenia. Celem stosowania środka zabezpieczającego związanego z umieszczeniem sprawcy w zakładzie zamkniętym jest zabezpieczenie przed „jego powtarzającymi się zachowaniami, zagrażającymi życiu lub zdrowiu innych osób lub powodującymi niszczenie przedmiotów znacznej wartości" i objęcie go odpowiednim postępowaniem leczniczym, terapeutycznym i rehabilitacyjnym, a także resocjalizacyjnym. Celem wymienionych postępowań leczniczych jest „poprawa stanu jego zdrowia i zachowania, w stopniu umożliwiającym powrót do życia w społeczeństwie i dalsze leczenie w warunkach poza zakładem. Po nowelizacji, zmianie uległ sposób informowania sądu o wynikach leczenia. Informacje czy zawiadomienia kierownika zakładu zostały zastąpione okresową opinią sądowo-psychiatryczną o wynikach leczenia i ich skutkach dla kontynuowania środka zabezpieczającego. Prognozując na przyszłość biegli w opinii wskazują, czy istnieje wysokie prawdopodobieństwo powtórzenia czynu o znacznej społecznej szkodliwości lub związanego z chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem od środków psychoaktywnych, czy też nie ma podstaw do takiego twierdzenia.
Wnioski. Zmiany wprowadzone nowelizacją Kodeksu karnego wykonawczego z 2003 r. miały na celu wzmocnienie kontroli organu procesowego nad wykonywaniem środków zabezpieczających m.in. przez żądanie okresowych opinii sądowo-psychiatrycznych. Poza spełnieniem tych formalnych wymogów, opinia stwierdzająca brak konieczności dalszego pozostawania w szpitalu osoby odbywającej środek zabezpieczający powinna zawierać merytoryczne oceny psychiatryczne, uzasadniające taką ocenę biegłych.