2010 zeszyt 3

Powrót do zeszytu

Tom 19, zeszyt 3

Artykuł poglądowy

Leczenie otępienia czołowo-skroniowego

Marcin Flirski1, Tomasz Sobów2, Iwona Kłoszewska1
1. Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
2. Zakład Psychologii Lekarskiej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2010; 19(3): 211–217
Słowa kluczowe: otępienie czołowo-skroniowe, leczenie, SSRI, trazodon, leki przeciwpsychotyczne, inhibitory cholinesteraz, memantyna

Streszczenie

Cel. Przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat leczenia otępienia czołowo-skroniowedo (FTD – frontotemporal dementia)
Przegląd. FTD to zbiorczy termin opisujący grupę otępień pierwotnie zwyrodnieniowych charakteryzujących się ograniczonym zanikiem płatów czołowych i przednich części płatów skroniowych. Jego podstawowym wyróżnikiem jest nieproporcjonalnie duże nasilenie objawów behawioralnych i/lub afatycznych w stosunku do kłopotów z pamięcią typowych dla choroby Alzheimera (AD – Alzheimer's disease). Badania oceniające skuteczność różnych preparatów w terapii FTD są nieliczne, przeprowadzane na małych grupach pacjentów, mało rygorystyczne metodologicznie, obejmują prawie wyłącznie leki działające objawowo na nasilenie zaburzeń zachowania.
Wnioski. Podstawowym wyborem terapeutycznym dla pacjentów z zaburzeniami zachowania w przebiegu FTD pozostają leki o działaniu serotoninowym – SSRI i trazodon. Ich stosowanie może wpłynąć korzystnie m.in. na objawy rozhamowania, impulsywności, drażliwości, depresji, lęku, nadmiernego objadania się i zachowania stereotypowe. W przypadkach zachowań zagrażających bezpieczeństwu pacjenta lub jego otoczenia uzasadnione może się okazać podanie atypowego leku przeciwpsychotycznego, najlepiej o niskim powinowactwie do receptorów D2 ze względu na wysokie ryzyko objawów pozapiramidowych. Nie są niestety dostępne żadne metody objawowego leczenia zaburzeń poznawczych w FTD i wpływu na tempo progresji choroby. Inhibitory cholinesteraz i memantyna okazały się w tym względzie nieskuteczne, co może wynikać z odmiennego profilu zmian neurochemicznych w porównaniu z innymi rodzajami otępień pierwotnie zwyrodnieniowych. Obiecujące są wstępne rezultaty stosowania leków o działaniu dopaminergicznym (moklobemid, selegilina, stymulanty), jednak dostępne dane są zbyt skąpe, aby zalecać rutynowe korzystanie z preparatów o tym mechanizmie działania.

Adres do korespondencji:
Dr hab. Tomasz Sobów
Centralny Szpital Kliniczny, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Czechosłowacka 8/10, 92‒216 Łódź
tomasz.sobow@umed.lodz.pl