2013 zeszyt 2

Powrót do zeszytu

Tom 22, zeszyt 2

Artykuł poglądowy

Dziedziczność zaburzeń psychicznych – przegląd polskiego piśmiennictwa psychiatrycznego okresu międzywojennego

Ryszard Kujawski1
1. Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, Świecie
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(2): 137-147
Słowa kluczowe: dziedziczność, zaburzenia psychiczne, historia polskiej psychiatrii

Streszczenie

Cel. Celem artykułu było przedstawienie zagadnień, badań i poglądów na dziedziczność zaburzeń psychicznych, zawartych w polskiej literaturze psychiatrycznej pierwszej połowy XX wieku, głównie okresu międzywojennego.
Poglądy. Wskazano na metody, jakimi się posługiwano w badaniach nad dziedzicznością (badania rodzin, bliźniąt, badania statystyczne). Opisano różne aspekty rozważań nad dziedzicznością zaburzeń psychicznych (fenotyp, genotyp, dziedziczenie wielogenowe i monogeniczne, mutacje, prawa Mendla, klasyfikacja chorób dziedzicznych układu nerwowego).
Wnioski. Początkowo rozważania dotyczące dziedziczności chorób psychicznych wiązały się z teorią degeneracji, popularną w XIX wieku. Na początku XX wieku badania nad dziedzicznością w psychiatrii wiązano z higieną społeczną i eugeniką. W latach trzydziestych XX wieku stały się one teoretyczną podstawą do rozważań sterylizacyjnych. Psychiatrzy postulowali stworzenie polskiego instytutu badań nad dziedzicznością. Najwybitniejszymi polskimi psychiatrami zajmującymi się dziedzicznością zaburzeń psychicznych byli Juliusz Morawski (1878-1928), Stefan Borowiecki (1881-1937) oraz Karol Mikulski (1901-1940).

Adres do korespondencji:
Dr Ryszard Kujawski
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych
ul. Sądowa 18, 86-100 Świecie
e-mail: rykuj@op.pl