Streszczenie
Cel. Poszukiwanie związków pomiędzy cechami osobowości, przekonaniami o martwieniu się a nasileniem skłonności do martwienia się z uwzględnieniem różnic płciowych. Przebadano 115 osób - 53 kobiety i 62 mężczyzn (studenci uczelni wyższych).
Metoda. Kwestionariusz Oceny Martwienia się (PSWQ), Kwestionariusz Przekonań o Martwieniu się oraz Inwentarz Cech Osobowości NEO-PI-R.
Wyniki. Zarówno w grupie kobiet, jak i mężczyzn stwierdzono istnienie istotnych statystycznie dodatnich związków nasilenia skłonności do martwienia się z neurotycznością i jej składnikami oraz z samodyscypliną. Nasilenie skłonności do martwienia się korelowało ujemnie z ekstrawertycznością, towarzyskością, asertywnością, wartościami i kompetencjami u mężczyzn, lecz nie u kobiet. Nasilenie skłonności do martwienia się korelowało ujemnie z ustępliwością u kobiet, lecz nie u mężczyzn. Ponadto stwierdzono związki tej skłonności z przekonaniami na temat martwienia się, przy czym były one istotne statystycznie w grupie mężczyzn, lecz nie w grupie kobiet. Stwierdzono także istnienie różnic w nasileniu cech osobowości w trzech grupach o różnym poziomie skłonności do martwienia się: niskim, przeciętnym i wysokim.
Wnioski. Uzyskane wyniki mogą mieć implikacje praktyczne, w szczególności dla psychoterapii i poradnictwa prowadzonych wobec osób z problematycznym nasileniem skłonności do martwienia się. Jeżeli oddziaływania terapeutyczne zorientowane będą na modyfikację cech osobowościowych, to przedmiotem oddziaływań powinny się stać nieco odmienne cechy osobowościowe u kobiet niż u mężczyzn. Z kolei jeżeli oddziaływania terapeutyczne skoncentrowane będą na modyfikacji przekonań o martwieniu się, wówczas spodziewać się można pozytywnych efektów u mężczyzn, podczas gdy oddziaływania takie mogą być nieskuteczne w redukcji martwienia się u kobiet. Interpretując uzyskane wyniki, należy uwzględnić ograniczenia niniejszego badania i zachować ostrożność przy uogólnianiu wyników na całą populację.