Archiwum 1992–2013

OD REDAKCJI
Sprawa praktycznej likwidacji działalności Ośrodka „Zielony Dół” w Krakowie, skutecznie realizującego nowatorski program przywracania zdrowia, pozycji społecznej i uczestnictwa zawodowego osobom po poważnych kryzysach psychicznych, od kilku miesięcy bulwersuje opinię publiczną w Małopolsce i w Polsce. Ukazuje ona w bardzo jaskrawym świetle znaczenie uprzedzeń wobec osób doświadczonych takim kryzysem. Uprzedzenia te ujawniają się nie tylko w niechętnych reakcjach osób, grup i społeczności skutkujących dystansem, nierównym traktowaniem lub nawet wykluczeniem. Niemała ich część zapisana jest również w regulacjach prawnych i utrwalonych nawykach funkcjonowania instytucji publicznych, które w zasadzie powinny być od nich wolne, a nawet im czynnie przeciwdziałać. Poniższe zapiski dotyczące wydarzeń związanych z „Zielonym Dołem” mogą stanowić punkt wyjścia do analizy, dyskusji i wniosków na temat procesu strukturalnej stygmatyzacji osób chorujących psychicznie. Redakcja publikuje je z mocnym przeświadczeniem, że publiczna dyskusja na ten temat ma żywotne znaczenie dla realiów ochrony zdrowia psychicznego w Polsce. I – koniec końców – dla naszego profesjonalizmu i człowieczeństwa.
 

Cel. Celem badania było poznanie subiektywnego obrazu choroby, strategii radzenia sobie ze stresem a także korzyści psychospołecznych u osób zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS.
Metoda. W badaniu uczestniczyło 60 osób (w tym 30 osób zakażonych wirusem HIV oraz 30 osób chorych na AIDS) leczonych w Pomorskim Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku. W badaniu zostały użyte następujące narzędzia: „Krótki kwestionariusz percepcji choroby” (BIPQ), skrócona wersja Kwestionariusza Silver Lining (SL-24), wersja dla chorych wielowymiarowego „Inwentarza pomiaru radzenia sobie ze stresem” (COPE), zestaw danych demograficznych (płeć, wiek, wykształcenie, etap choroby).
Wyniki. Osoby zakażone wirusem HIV różnią się od grupy osób chorych na AIDS mniej korzystnym subiektywnym obrazem choroby. Między osobami zakażonymi wirusem HIV oraz chorymi na AIDS wykazano też istotne różnice poziomu wykorzystania dwóch strategii zaradczych tj. strategii poszukiwania emocjonalnego wsparcia oraz strategii koncentracji na emocjach i wyładowaniu. Grupa osób chorych na AIDS chętniej poszukuje emocjonalnego wsparcia u innych osób w porównaniu z grupą osób zakażonych wirusem HIV. Osoby zakażone wirusem HIV są mniej skoncentrowane na własnych emocjach w porównaniu z osobami chorymi na AIDS. W wyniku analizy okazało się także, że najwięcej psychospołecznych korzyści z chorowania badani deklarują w zakresie poprawy relacji interpersonalnych oraz w zakresie pozyskiwanych sił wewnętrznych.
Wnioski. Chorzy na AIDS charakteryzują się mniej korzystnym obrazem choroby, stosują mniej korzystne strategie zaradcze ale deklarują podobne korzyści psychospołeczne z chorowania.
 

Cel, Podsumowanie dostępnych informacji na temat wortioksetyny - nowego wielofunkcyjnego leku przeciwdepresyjnego.

Poglądy. Wortioksetyna jest nowym lekiem przeciwdepresyjnym o wielofunkcyjnym mechanizmie działania: inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny, agonista receptorów 5-HT1A i 5-HT1B oraz antagonista receptorów 5-HT3A i 5-HT7. Wyniki badań klinicznych potwierdzają jej skuteczność przeciwdepresyjną, zaś profil działań ubocznych ma być lepszy niż dla duloksetyny oraz wenlafaksyny. Wyniki badań nad jej skutecznością w leczeniu zaburzenia lękowego uogólnionego nie są jednoznaczne. Profil bezpieczeństwa wortioksetyny jest zbliżony do typowego dla innych leków przeciwdepresyjnych z grupy SSRI.

Wnioski. Dostępne dane kliniczne nie wskazują, aby lek ten przewyższał skutecznością stosowane obecnie leki przeciwdepresyjne. W dwóch badaniach (w których stosowano dawki 2,5 i 5 mg) nie wykazano różnic względem placebo. Ponadto, wortioksetyna nie była badana w badaniach klinicznych trwających ponad 20 tygodni, dlatego też nie dysponujemy mocnymi danymi potwierdzającymi skuteczność i bezpieczeństwo tego leku w leczeniu długoterminowym.

Cel. Treningi kognitywne stanowią nową formę terapii zaburzeń poznawczych u osób cierpiących na schizofrenię oraz inne schorzenia neurologiczne. Wpływ farmakoterapii na funkcjonowanie poznawcze pacjentów cierpiących na schorzenia przebiegające z upośledzeniem tych funkcji jest niewystarczający. Z tego powodu rozpoczęto poszukiwanie alternatywnych metod umożliwiających uzyskanie poprawy w tym zakresie.

Poglądy. Artykuł zawiera przegląd obecnie dostępnych, wiarygodnych doniesień dotyczących treningu kognitywnego oraz wskazuje ewentualne korzyści, które można uzyskać dzięki ich zastosowaniu.

Wnioski. Autorzy wnioskują, iż przedstawione treningi neurokognitywne mogą być skutecznym uzupełnieniem farmakoterapii schorzeń przebiegających z upośledzeniem funkcji poznawczych m.in. schizofrenii, łagodnych zaburzeń poznawczych oraz stwardnienia rozsianego. Konieczne są dalsze badania oraz ustalenie wytycznych dotyczących częstości przeprowadzania, objętości oraz konstrukcji testów, które będą wschodzić w skład prowadzonych treningów kognitywnych.

Cel. Artykuł ukazuje zależność między natężeniem patologii osobowości a głębokością zaburzeń depresyjnych. Wiąże objawy depresyjne z jakością struktur i procesów psychicznych, od których zależy rozumienie dynamiki depresji i jej leczenie.

Poglądy. Myślenie psychodynamiczne o zaburzeniach depresyjnych wychodzi od strukturalnej diagnozy osobowości. Poziom organizacji osobowości można określić na podstawie oceny podstawowych jakości psychicznych, takich jak: tożsamość, mechanizmy obronne, testowanie rzeczywistości, rodzaj relacji z obiektem, funkcjonowanie moralne. Wszelkie objawy pacjenta i decyzje dotyczące farmakoterapii, interwencji pomocowych, terapii rozpatrywane są przez pryzmat diagnozy strukturalnej. Artykuł pokazuje powiązanie modelu patologii osobowości Kernberga z kryteriami diagnostycznymi klasyfikacji DSM-IV.

Wnioski. Depresja rozumiana jest jako reakcja na utratę obiektu. Im patologia osobowości jest mniejsza, tym bardziej stany depresyjne dotyczą realnej utraty a przeżywanie depresyjne zawiera więcej odniesień do realności. Chociaż w ujęciu objawowym zaburzenia depresyjne u osób z różnymi patologiami osobowości wyglądają podobnie, mogą być związane z różnymi procesami psychicznymi.

Cel. Opis przypadku mężczyzny oskarżonego o celowe oddalenie się z miejsca wypadku.

Przypadek. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa i praktyki opiniodawczej przedstawiono opis psychopatologiczny i wnioski opinii sądowo-psychiatryczno-neurologiczno-psychologicznej dotyczące sprawcy wypadku drogowego, który oddalił się z miejsca popełnienia przestępstwa. Przedstawiono także obowiązujące uregulowania prawne w tym zakresie.

Komentarz. W omawianym przypadku bardzo trudno było rozstrzygnąć, czy ucieczka z miejsca popełnienia wypadku drogowego, mogła być dowodem szczególnego stanu psychopatologicznego, stanowiącego następstwo przeżytego stresu i wcześniejszych doświadczeń opiniowanego, czy też była zaplanowanym działaniem sprawcy.

Cel. U osób w średnim wieku rozwarstwienie tętnicy szyjnej wewnętrznej jest istotnym czynnikiem etiologicznym udaru mózgu lub przemijającego niedokrwienia mózgu. Celem pracy jest opis przypadku chorej z tym rzadkim schorzeniem, u której osiągnięto dobre efekty leczenia po włączeniu leku przeciwkrzepliwego.

Przypadek. U 57-letniej kobiety z bólem głowy, szyi i zespołem Hornera, bez objawów udaru mózgu rozpoznano rozwarstwienie podziału tętnicy szyjnej wspólnej i szyjnej wewnętrznej z następową niedrożnością wewnątrzczaszkową.

Komentarz. Przypadek jest przykładem niepowikłanego udarem mózgu rozwarstwienia tętnicy szyjnej wewnętrznej z następową niedrożnością w odcinku wewnątrzczaszkowym i dobrym efektem leczenia antykoagulacyjnego.