Streszczenie
Cel. Określenie powiązań pomiędzy lokalizacją kontroli zdrowia a wiedzą pacjentów na temat choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD) oraz postrzeganiem przez nich czynników sprzyjających powrotowi do zdrowia.
Metoda. Badaniem objęto 32 chorych cierpiących na ChAD. Lokalizację kontroli zdrowia określono na podstawie badania „Wielowymiarową skalą umiejscowienia kontroli zdrowia" (MHCL). Poziom wiedzy badanych oceniono na podstawie pytań dotyczących podstawowych informacji o przebiegu choroby oraz czynnikach pozytywnie i negatywnie wpływających na stan zdrowia pacjenta. Sposób percepcji czynników leczących określony został na podstawie „Kwestionariusza czynników sprzyjających zdrowieniu".
Wyniki. W badanej grupie dominuje zewnętrzna lokalizacja kontroli zdrowia - przekonanie, że za stan zdrowia osoby odpowiadają inni ludzie, głównie personel medyczny. Jednocześnie badani pomniejszają wpływ własnych działań i możliwości na proces powrotu do zdrowia. Przeświadczenie to wiąże się z przekonaniem, że gwarancją powrotu do zdrowia są w głównej mierze działania profesjonalistów, pomniejszane jest natomiast własne zaangażowanie. Przekonanie, że stan zdrowia jest wynikiem przypadkowych czynników, wiąże się z niższą oceną istotności osobistego zaangażowania pacjenta w proces leczenia oraz niższą oceną wsparcia emocjonalnego ze strony innych, mimo posiadania wiedzy o znaczeniu tych czynników.
Wnioski. U pacjentów cierpiących na ChAD umiejscowienie kontroli zdrowia może być czynnikiem modyfikującym zaangażowanie pacjenta w proces leczenia. Zależność tę można wykorzystać, planując oddziaływania terapeutyczne.